Obecnie w naszym Instytucie realizowane są następujące projekty naukowe i dydaktyczne:
“Wpływ parametrów środowiskowych oraz zmienność biologiczna Pleurotus ostreatus w zakresie działania nicieniobójczego na Heterodera schachtii”
W warunkach prowadzenia prac hodowlanych buraka cukrowego duże znaczenie negatywne ma zasiedlenie gleby przez mątwika burakowego Heterodera schachtii. Zwalczanie tego agrofaga nastręcza duże trudności, a ostatnie zmiany klimatyczne cechujące się ocieplaniem klimatu tj. brakiem mroźnych zim, sprzyjają przetrwaniu populacji mątwika w glebie. Brak możliwości stosowania wydajnych i bezpiecznych dla środowiska sposobów walki z tym szkodnikiem jest bardzo dużym problemem, zwłaszcza dla hodowli. Największym problemem jest tu utrzymanie w stanie umożliwiającym uprawę buraka cukrowego szklarni oraz namiotów foliowych, gdzie nierzadko w ciągu roku wysiewa się bądź wysadza buraki dwa razy. Choć biologia mątwika burakowego została dobrze poznana, to w jego ograniczaniu i zwalczaniu stosowane są tylko metody biologiczne takie jak genetyczna tolerancja buraka na mątwika oraz antymątwikowe międzyplony. Wczesne porażenia roślin mątwikiem sprzyjają dalszym stresom biotycznym, tj. zgorzeli siewek, w dalszej kolejności także porażeniem przez Aphanomyces cochlioides, rizoktoniozę, fuzariozy, co zakłóca prace hodowlane. Ma to także bezpośredni wpływ na zmniejszenie obsady roślin, sprzyja późniejszym uszkodzeniom korzeni, co przekłada się na straty plonów. Ochrona gleby powinna być prowadzona stale, a metody powinny być wzbogacane o nowe możliwości, z dążeniem do poprawy skuteczności. Jedną z potencjalnych możliwości jest wykorzystanie aktywności nicieniobójczej grzybni wegetatywnej boczniaka (Pleurotus spp.), która w obecności nicieni wytwarza struktury zawierające toksynę – kwas trans-2-decenodiowy ((ang.) trans-2-decenedioic acid) nazwany ostreatyną. Ostreatyna uszkadza błony komórkowe nicieni powodując zakłócenie funkcjonowania komórek nerwowych i mięśniowych. Do tej pory nie wykonano wielu badań z zakresu wpływu czynników zewnętrznych na produkcję toksyny ani zmienności w obrębie populacji bocznika pod względem tej cechy. Nie badano możliwości przeżywania i funkcjonowania/rozprzestrzeniania się grzybni boczniaka w środowisku glebowym, ani wpływu pokrycia gleby roślinnością przyczyniającą się do uruchomienia nicieni z form przetrwalnych. Biorąc pod uwagę braki wiedzy co do możliwości stosowania grzybni boczniaka w polu i w obliczu problemów w pracach hodowlanych związanych z zamątwiczeniem gleb warto jest przeprowadzić badania podstawowe wyjaśniające wspomniane wcześniej zagadnienia dotyczące biologii i rozwoju grzybni wegetatywnej boczniaka w specyficznych warunkach jakie stwarza gleba uprawna oraz wzajemnych interakcji w układzie patogen-roślina-środowisko.
Kierownik: dr hab. Ewa Moliszewska, prof. UO
Wykonawcy: dr Małgorzata Nabrdalik, dr hab. Mirosław Nowakowski, prof. IHAR
Współpraca: Instytut Ochrony i Aklimatyzacji Roślin -PIB, oddział w Bydgoszczy (IHAR), Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego w Straszkowie (KHBC).
(wg załącznika do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 listopada 2020 r. (poz. 2016), na podstawie § 9 ust. 3 pkt 3 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2015 r. w sprawie stawek dotacji przedmiotowych dla różnych podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa (Dz. U. poz. 1170, z późn. zm.)
BIP Erasmus+ “Implementation Of Antimicrobials Discovery By Student Crowdsourcing Through A Service-Learning Strategy. European Microbial World (Euromiwo)
Visegrad Scholarship – „ Physiological and biochemical traits of metal-resistant microorganisms”
Visegrad Scholarship Program
D.K. Zabolotny Institute of Microbiology and Virology of the National Academy of Sciences of Ukraine (Ukraine)
Stypendystka: mgr Iryna Bida
Uniwersytet Opolski:
Supervisor: dr hab. Ewa Moliszewska, prof. UO
Grant NAWA - „Reakcja mikroorganizmów na fitosyntetyzowane nanocząstki metali (Microbial response to phytosynthesized metal nanoparticles)”, umowa nr BPN/BSK/2023/1/00027/U/00001
Uniwersytet Opolski:
Koordynator: Prof. Dr hab. Oleksandr Tashyrev
Członkowie zespołu: dr hab. Ewa Moliszewska, prof. UO, dr hab. Antonina Kalinichenko, prof. UO, dr hab. Monika Sporek, prof. UO, dr Małgorzata Nabrdalik, dr Vira Hovorukha
Uniwersytet Preszowski w Preszowie:
Koordynator: Dr Ruslan Mariychuk
Członkowie zespołu: dr Adriana Eliašová, dr Romana Smolková, dr Viktória Bartošová
Description:
Celem naszych badań jest zbadanie wpływu na mikroorganizmy nanocząstek metali stabilizowanych ulepszaczami organicznymi. W tym celu będziemy obserwować reakcję 3-5 szczepów mikroorganizmów na obecność reprezentatywnych nanocząstek metali (Au, Ag, Cu itp.) niezależnie, jak również w obecności ulepszaczy organicznych. Stawiamy hipotezę, że zmiany organiczne mogą przyczynić się do zmiany oporności mikroorganizmów na metale. Z jednej strony mikroorganizmy mogą aktywnie konsumować substancje organiczne, jednocześnie zużywając metale i zwiększając efekt toksyczny. Z drugiej strony dodatki organiczne mogą stabilizować nanocząsteczki metali, zapobiegając ich zużyciu i zwiększając odporność mikroorganizmów.
Cele są następujące:
Cel 1. Badanie wpływu czystych nanometali na mikroorganizmy: – hodowla szczepów mikroorganizmów w obecności czystych reprezentatywnych nanometali; – ocena maksymalnych dopuszczalnych stężeń tych metali dla szczepów mikroorganizmów i ich reakcja (nagromadzenie metali, wytrącanie itp.). Cel 2. Ocena odpowiedzi mikroorganizmów na obecność nanocząstek metali stabilizowanych dodatkami organicznymi: – hodowla szczepów mikroorganismów w obecności reprezentatywnych nanometali stabilizowanych dodatkami organicznymi; – ocena maksymalnych dopuszczalnych stężeń tych metali dla szczepów mikroorganizmów. W ogólnym efekcie planowane jest uzyskanie wglądu w reakcję mikroorganizmów na nanocząstki metali stabilizowane dodatkami organicznymi. Posłuży to jako tło do zrozumienia ścieżek interakcji mikroorganizmów z metalami w środowisku, w którym występuje wiele rozpuszczalnych związków organicznych. Projekt ma również na celu rozwój współpracy międzynarodowej poprzez wizyty naukowe polskich i słowackich badaczy, wymianę doświadczeń i rozwój zaplecza do dalszej współpracy.
Projekty zrealizowane i zakończone:
Innowacyjna metoda poprawy jakości wody w wielofunkcyjnych zbiornikach retencyjnych (ZBIORTUR)
Instytut Inżynierii Środowiska i Biotechnologii Uniwersytetu Opolskiego przystąpił w ramach konsorcjum (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (lider projektu), Instytut Technologiczno-Przyrodniczy z siedzibą w Falentach, ART STREFA Witold Skorulski z siedzibą we Wrocławiu (partner przemysłowy)) do realizacji grantu pt.: Innowacyjna metoda poprawy jakości wody w wielofunkcyjnych zbiornikach retencyjnych (ZBIORTUR).
Grant zrealizowano w latach 2019 – 2021 i sfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (BIOSTRATEG3/343733/15/NCBR/2018).
Projekt dotyczył opracowania i przetestowania metody usuwania biogenów oraz metali ciężkich z wód powierzchniowych. Badania prowadzono w Zbiorniku Turawa. Prace wdrożeniowe uzupełniono oceną jakości wód i osadów dennych zbiornika oraz zasilających zbiornik wód rzeki Mała Panew. Przeprowadzono również badania monitoringowe i biomonitoringowe, dotyczące oceny skuteczności zastosowanej metody oczyszczania wód zbiornika.
Ze strony Uniwersytetu Opolskiego koordynatorem naukowym był prof. dr hab. Andrzej Kłos, a w skład zespołu weszli pracownicy Instytutu Inżynierii Środowiska i Biotechnologii: prof. dr hab. inż. Czesława Rosik-Dulewska, dr hab. Agnieszka Dołhańczuk-Śródka, prof. UO, dr hab. Zbigniew Ziembik, prof. UO, , dr hab. Małgorzata Rajfur, prof. UO, dr Sławomir Wierzba, mgr inż. Magdalena Piechaczek-Wereszczyńska, mgr Dominik Jerz oraz ówcześni doktoranci: mgr Agnieszka Cygan i mgr Paweł Świsłowski. Zespół opolski realizował badania prowadzone w ramach zadań pt.: Biomonitoring aktywny zanieczyszczenia wody zbiornika metalami ciężkimi i ocena zanieczyszczenia osadu dennego oraz Wypracowanie metod ochrony i rewitalizacji zbiorników wodnych.
Projekt Naukowo – badawczy w ramach Programu dla Nauowców z Ukrainy: “Termdynamika w zwalczaniu nicieni”
W ramach współpracy Polsko-Ukraińskiej, Instytut Inżynierii Środowiska i Biotechnologii realizuje projekt naukowo badawczy z ramienia Narodowego Centrum Nauki w dyscyplinie – fitopatologia, mikologia, mikrobiologia.
Koordynatorem projektu pt.:”Zastosowanie predykcji termodynamicznej do optymalizacji biologicznych metod zwalczania fitopatogennych Nematoda”, jest dr.hab. Ewa Moliszewska, prof.UO.
Naukowcem prowadzącym badania jest Prof. Oleksandr Tashyrev, oryginalny tytuł projektu:“Application of the thermodynamic prediction for the optimization of biological methods of control of phytopathogenic Nematoda”
Soil phytopathogenic Nematoda cause great damage to agricultural plants. New biological control methods are being developed to neutralize them. Thus, fungi species of Basidiomycota are effective biological enemies of phytopathogenic Nematoda. However, to increase the effectiveness of their application, it is necessary to conduct research to optimize the growing conditions of Basidiomycetes in soil.
Projekt Naukowo – badawczy w ramach Programu dla Naukowców z Ukrainy: “Rozkład mikrobiologiczny grzybni”
W ramach współpracy Polsko-Ukraińskiej, Instytut Inżynierii Środowiska i Biotechnologii realizuje projekt naukowo badawczy z ramienia Narodowego Centrum Nauki w dyscyplinie – fitopatologia, mikologia, mikrobiologia.
Koordynatorem projektu pt.:“Zastosowanie abiotycznych i biotycznych ekstremalnych czynników do izolacji drobnoustrojów do zwalczania chorobotwórczego grzyba Rhizoctonia solani AG 2-2IIIB”, jest dr.hab. Ewa Moliszewska, prof.UO.
Naukowcem prowadzącym badania w jest Dr Vira Hovorukha, projekt tytuł oryginalny: “Application of abiotic and biotic extreme factors for the isolation of microorganisms for the control of pathogenic fungus Rhizoctonia solani AG 2-2IIIB“.
The development of new effective microbiological methods to control plant phytopathogens is an urgent issue today. However, the isolation of microorganisms that can control the population of phytopathogens is mostly empirical and random. Therefore, it is important to develop the new approaches that will provide the guaranteed obtaining of effective microbial community capable to infectand control mycelia and be safe to the environment.
Granty Interwencyjne NAWA (NAWA Urgency Grants) – „Detoksykacja mikrobiologiczna metali toksycznych w glebie zanieczyszczonej działaniami bojowymi (Microbial toxic metals detoxification in soil polluted by combat actions)”, umowa nr BPN/GIN/2023/1/00028/U/00001
European Molecular Biology Organization (EMBO), Solidarity Grants – Oporność bakterii na antybiotyki i metale. Czy istnieje zagrożenie dla zdrowia ludzi? / Zagrożenie bakteryjną opornością na antybiotyki i metale (Antibiotic and metal resistance of bacteria. If there is a hazard to human health? / The hazard of bacterial antibiotic and metal resistance) Grant Nr SLG-5434
Instytut Inżynierii Środowiska i Biotechnologii
ul. Kardynała Kominka 6, 6a
45-032 Opole
tel. +48 77 401 60 50
tel. +48 77 401 60 51
e-mail: iisib@uni.opole.pl
Uniwersytet Opolski
ul. Kopernika 11a
45-040 Opole
Rektorat
tel.: 77 541 59 03
Biuro Kanclerza
tel.: 77 541 60 70
NIP: 754-000-71-79
Regon: 000001382